Welcome to the Sixth Extinction

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Natuurorganisatie IUCN (World Conservation Union) heeft op haar jaarcongres in Bangkok een update van de Red List met bedreigde planten- en diersoorten gepresenteerd. Welkom in de Hel van Dante..Conclusie: 16.000 soorten worden momenteel met uitsterven bedreigd. Het uitsterven gaat zo snel dat men nu kan spreken van de Sixth Extinction. In de geologische geschiedenis heeft het leven op aarde vijf grote fasen van massa-uitsterven meegemaakt waarvan de verdwijning van de dinosauri

Reacties (18)

#1 phonkee

Tsja, dat proces heet evolutie. Wel eens van Darwin gehoord?

  • Volgende discussie
#2 dr Banner

Darwins werk over evolutie ging niet over massaal tegelijkertijd uitsterven van dier soorten door externe oorzaken (maar over individueel uitsterven van takken van diersoorten ten gunst van andere takken van diezelfde diersoorten). Wel eens een klepel zien hangen?

Als je het onderwerp evolutie er aan wil koppelen… zeg dan iets over langere termijn klimaatschommelingen (ijstijden in laatste 2,5 miljoen jaar) die samen vallen met het ontstaan/ontwikkelen van (uiteindelijk) de soort Homo Sapiens… zeg iets over het snelle klimaatsverandering aan het einde van de laatste ijstijd (12,000 jaar terug), die extra stress bracht voor veel grote zoogdieren (onderbelicht puntje in Niles Eldredge betoog), en ongekende mogelijkheden voor Homo Sapiens met zijn grote aanpassings vermogen…
Zeg dan iets over de impact die het succes van de mens op de aarde heeft, daardoor het klimaatsysteem naar een andere toestand brengt – met gevolgen voor de soort zelf en het andere leven op aarde (wat evolutie zou kunnen stimuleren), los van de directe impact op ander leven door vernietiging/drastische verandering van milieu-condities (da’s de 6e Extinctie).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Carlos

Wij (de Homo Sapiens) hebben inderdaad de afgelopen 10.000 jaar geprofiteerd van een klimatologisch relatief stabiele periode. In die tijd konden wij een samenlevingsstructuur opbouwen en technologisch niveau bereiken dat ongekend is bij andere diersoorten. Desalniettemin zijn we nog steeds afhankelijk van de aarde en haar ecosystemen om te overleven. Het zou dus een ‘beetje dom’ zijn om deze nu te vernietigen. Ondanks ons aanpassingsvermogen aan bijvoorbeeld klimaatschommelingen gaan de huidige veranderingen ook Homo Sapiens boven de pet. In ieder geval zal zij niet in staat zijn dit te overleven zonder drastisch toe te geven op aantal en levensstandaard. En dat is dus ook wat in mijn ogen staat te gebeuren voorafgegaan aan grote oorlogen en volksverhuizingen in een strijd om de laatste natuurlijke hulpbronnen.

Je kan je dan afvragen welke mens beter is voorbereid om een dergelijke situatie? De westerse mens: die niks weet van vuur maken, jagen en eetbare planten? Of de rurale afrikaan die dergelijke vaardigheden nog wel bezit. Waarschijnlijk ‘start’ onze evolutie weer opnieuw in Afrika.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 mark

“vooraf gegaan aan grote oorlogen en volksverhuizingen en strijd om de laatste natuurlijke hulpbronnen”

He, gezellig. Maar dan gaat het tenminste wel ergens over.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Carlos

Ik ben dol op doomsday-films !!
Hopelijk zendt de NOS dit dan integraal uit!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Ruud

Toch wel handig zo’n Red List, je hoeft het alleen maar te noteren en vervolgens niets doen.
Teveel mensen op de aarde? Maakt niet uit, de natuur regelt het wel

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Onno

Ach, laat maar inzakken die bende. Er zijn zoveel mensen dat er altijd wel een paar blijven leven. Moeten we alleen zorgen dat er kennis beschikbaar blijft zodat ze niet

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 phonkee

@dr banner: Het leven op aarde past zich voordurend aan aan de continu veranderende condities op deze planet. Sterker nog, het leven op aarde holt van de ene catastrofe naar de andere. De activiteiten van de mens spelen hierbij geen rol van betekenis. Val niet in de antropocentrische val.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Carlos

Zelfs T-rex kon niet tippen aan de moordzucht van Homo Sapiens. Verder is het nog geen enkele diersoort gelukt om het klimaat te veranderen.
We hebben het hier echt over een uitzonderlijke situatie.

Het feit dat er in de levende geschiedenis van de aarde catastrofes te over zijn wil niet zeggen dat deze catastrofes niet als onplezierig kunnen worden ervaren door de betrokkenen. De moord op Theo van Gogh zal verbleken bij de ellende die de Sixth Extinction met zich meebrengt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 phonkee

@Carlos: Merk je zelf ook dat jij en dr. banner het uitsluitend over dieren hebben? Fotosynthetische organismen (planten en algen) hebben het klimaat op aarde ingrijpend veranderd, meer dan de mens ooit zou kunnen. Was dat moreel verantwoord? En wat de vermeende uitzonderlijke moordzucht van H. sapiens betreft, hoe moet ik die vergelijken met die van een T. rex? Of die van Vibrio cholerae?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 dr Banner

@phonkee
“Het leven op aarde past zich voordurend aan aan de continu veranderende condities op deze planet.” Mijn punt is dat tijdens mass extincties in sommige perioden (relatief kort en bijna momentenaan op geologische tijdschaal), condities veel sneller+wereldwijd veranderen dan gedurende het merendeel van de rest van de tijd (stabiele periodes). Ja continu, maar Nee, niet continu met dezelfde snelheid.
In het recente geologische verleden speelde de mens geen forcerende rol, maar wel een reagerende/cataliserende rol (bv. jacht op Mammoeten en uitsterven Mammoeten). In de meest recente geologische geschiedenis, waarvan we nu de meest recente dag beleven, heeft zich dat tot een forcerende rol door ontwikkeld.

Erkennen dat de mens een product is van het meest recente geologische verleden, waarin dramatische wereldwijde klimaat en milieu veranderingen meermaals optraden, is niet de ‘antropocentrische val’, maar beseffen dat we in het geologische heden leven. Als je lessen wil trekken uit evolutionair/geologisch verleden en je het evolutionair ontstaan van de mens als aanloop naar de 6e extinctie in je beschouwing wil mee nemen (zoals jij in je 1e post opwierp) is dat wel handig – anders val je in de geologo-catastropho-val, waar ik u uit hoop te trekken!

@Carlos
De moordzucht van Homo Sapiens speelde misschien bij het uitsterven van individuele diersoorten als bv. Mammoeten een rol, of Africaanse Olifanten. Maar het uitsterven van grote groepen diersoorten (6e Extinctie) is niet het gevolg van bejagen. Het veel meer de landzucht en voortplantingsdrift en succes van de soort, die de 6e extinctie veroorzaakt en mogelijk to zelf-vernietiging lijkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Carlos

Micro-organismen en planten hebben inderdaad enorme atmosferische veranderingen op zich geweten. Dat zal ik niet ontkennen. En de moordzucht van verdachte Homo S. is vooral indirect, ook daar akkoord.

Ik denk alleen wel dat de mens moreel gezien op een andere positie zit dan methaangas producerende algen. De eerste kan zich in principe bewust zijn van de gevolgen van zijn daden, de tweede niet.

Als zo’n alg met zijn wangedrag zichzelf en zijn omgeving om zeep helpt is dat kut, maar je kan hem en zijn triljoenen collega’s niet aanspreken op hun gedrag. Voorts sterft de alg zonder het zelf te beseffen.

De mens daarentegen is een intelligent wezen dat zelf ook erg zal lijden onder de door hemzelf en zijn collega’s veroorzaakte ellende. Als we geluk hebben leven we voort in een steriele wereld met landbouwgebieden, steden en zullen er een handjevol plant- en diersoorten overblijven (koeien, kippen en katten). Als deze Zesde Extinctie echter uit de hand loopt duikelen we naar beneden in een periode van technologisch en sociaal verval (Balkenende modus) die gekenmerkt wordt door oorlogen, natuurrampen, honger en volksverhuizingen. Misschien zal het handjevol mensen dat overblijft door het verlies aan kennis niet eens beseffen op welk niveau de menselijke beschaving ooit was. Totdat ze een server met Sargasso erop opgraven en aansluiten op de bliksem…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Spuyt 12

99% van alle soorten die ooit heeft geleeft is inmiddels uitgestorven. Wat wij nu teweegbrengen (niet bewezen!) is slechts een fractie van de grootte van andere massa-extincties. Elke massa-extinctie werd gevolgd door een gigantische explosie van nieuw leven. Vergeet niet dat de aarde niet onder de indruk is van een milleniumpje of 100. De aarde zal onherroepelijk doordraaien en nieuw leven voortbrengen, met of zonder ons.

Wij zullen daar hooguit een tijdelijke impact op hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 mark

Phonkee, Onno en Spuyt reageren zeer fatalistisch. Is er geen morele plicht om de na ons komende generaties niet met onoverkomelijke en in elk geval niet met onnodig gruwelijke problemen op te zadelen, of daar in elk geval niet schouderophalend aan voorbij te gaan?

Daarbij weten we volgens mij helemaal niet zeker dat de aarde onherroepelijk zal doordraaien en nieuw leven voortbrengen. We weten in elk geval dat de zon ooit ‘op’ zal zijn. Zou aardig zijn als het leven zich voordien elders in het heelal heeft kunnen vestigen. Maar eerder al speelt de vraag of als de mensheid uitsterft er opnieuw bewuste organismen ontstaan.

Als het ontstaan van het menselijk bewustzijn en een levensvatbare aardkloot inderdaad toevalligheden zijn die niet beide herhaald zullen worden, dan zou uitsterven van ‘ons’ wel verdomde jammer zijn. Sowieso wel leuk voor ons eergevoel als wij het universum koloniseren en niet een andere (echt) lelijke apensoort.

Maar goed, het kan ook dat dit een van de vele universums is en er elders veel interessantere en voor ‘ons’ nimmer te behapstukken taf’relen afspelen, dan heb ik niets getypt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 4im

kakkerlakken zullen
dit alleen kunnen navertellen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Carlos

Bepaalde processen kunnen inderdaad irreversible zijn zoals als Mark al aangeeft. De samenstelling in de atmosfeer kan zodanig veranderen dat we uiteindelijk naar een nieuw evenwicht gaan dat meer weg heeft van de atmosfeer op Venus: veel zwaveldioxide en CO2 die de aarde opwarmen tot een temperatuur van rond de 400 graden Celsius. Weinig levende wezens die dat uithouden.

Maar het is ook goed mogelijk dat de aarde zich op den duur herstelt van bijvoorbeeld een massale kernoorlog. Daar zijn dan miljoenen jaren voor nodig. Om daar dan laconiek over te doen vind ik een beetje merkwaardig. Want daarvoor is wel de hele wereld zoals we die nu kennen resoluut verwoest.

De huidige vernietiging van de natuur gaat zo snel dat ik me afvraag of mijn dochter over 25 jaar nog wel kan snorkelen boven koraalriffen? En als je in 2030 tropisch regenwoud wilt zien je naar dat ene reservaat in Costa Rica moet waar nog 1 heuvel oerbos staat, maar als je dan ‘snachts uit je ecotourist lodge naar die heuvel kijkt je de oranje gloed van de snelweg daarachter zal zien. En wat zal het met onze psyche doen als straks het gevaarlijkste dier op aarde een golden retriever is? We hebben de natuur niet alleen nodig voor haar hulpbronnen maar ook voor onze geest, om maar eens esoterisch door de bocht te gaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Onno

Ach wat is fatalistisch? De mens is globaal genomen een (te?) zware last voor de planeet geworden. Het vertrouwen in ons vermogen om oplossingen voor allerlei problemen te verzinnen is absoluut gerechtvaardigd, alleen is het de vraag of we in staat zullen zijn om te pieken wanneer het er op aankomt.

Ik vrees van niet, want alhoewel velen het belang van duurzaam leven en ondernemen inzien is de grote tendens toch die van massale consumptie van niet duurzaam geproduceerde goederen. De mens is gewoon niet goed in lange termijnplannen maken. Laat staan ze uitvoeren.

Daarom denk ik dat wanneer er niet iets gebeurt, ook wij slachtoffer worden van het uitsterven. Er zit een grens aan hoe hoog je je dijken kunt maken, hoeveel zoet water er overblijft en hoeveel monden er gevoed kunnen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie