B3: De leer van Boeddha

De boeddhistische leer is vastgelegd in leerstellingen met commentaren. Om de leer gemakkelijk te onthouden is zij samengevat in termen als ‘de vier nobele waarheden’, ‘het achtvoudige pad’, en ‘de drie juwelen’. Juwelen, waarheden en paden De drie juwelen zijn de zaken waartoe de boeddhist zich kan wenden om meer over de boeddhische levensbeschouwing te weten te komen, en deze te ervaren en in de praktijk te brengen. Het betreft de persoon van Boeddha, als lichtend voorbeeld van hoe te leven, de boeddhistische leer, de boeddhistische gemeenschap. Van deze drie juwelen leert de boeddhist over de vier nobele waarheden:

Door: Foto: Bron: Livius.org

Closing Time | Digital Bath

Singer-songwriter Rob Bravery laat zich duidelijk inspireren door Radiohead, en dat wordt goed duidelijk in deze cover van het Deftones-nummer Digital Bath, dat hij van een originele interpretatie voorziet.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: kokotron bcm (cc)

Een ‘boodschap van vriendschap tussen de volkeren’

In Griekenland is dinsdag het traditionele olympisch vuur ontstoken. Het is nu op weg naar Parijs waar op 26 juli de Spelen worden geopend. De burgemeester van Parijs Anne Hidalgo zei bij de plechtigheid in het Griekse Olympia: “Deze fakkel is een boodschap van vrede, een boodschap van vriendschap tussen volkeren, die des te sterker is in een tijd waarin de wereld er zo slecht aan toe is.” De Franse regering beloofde twee jaar terug van deze Olympische Spelen een volksfeest te maken. Maar de Fransen zijn nog niet erg enthousiast zoals een enquete vorige maand liet zien. Slechts 37% zou met “veel” of “enige gretigheid” uitkijken naar de Spelen. In december wees een peiling onder Parijzenaars uit dat de helft overweegt de stad in de periode van de Spelen te verlaten. Voor Voxeurope zocht Francesca Barca naar verklaringen.

Parijs wist jaren geleden de nominatie voor de Olympische Spelen in de wacht te slepen nadat enkele steden waren afgehaakt (onder andere vanwege gebrek aan draagvlak). De Franse hoofdstad zou het allemaal goedkoper en groener kunnen doen zonder prestigieuze bouwprojecten. Veel benodigde sportinfrastructuur bestaat al. En de lokale gemeenschap zou er van kunnen profiteren. Dat betreft dan de Parijse voorstad Seine-Saint-Denis waar de meeste activiteiten worden geconcentreerd. Seine-Saint-Denis in het noorden van Parijs is het armste stukje Frankrijk. De Spelen moeten de bewoners nieuwe woningen en sportfaciliteiten opleveren, zoals zwembaden. De helft van de kinderen onder de tien jaar kan nog niet zwemmen. Maar Barca signaleert ook kritische geluiden. Groen wordt opgeofferd en een groot aantal mensen moet elders onderdak zien te vinden. De toegangsprijzen zijn bepaald niet in overeenstemming met het karakter van een ‘volksfeest’.  Het goedkoopste kaartje voor een atletiekwedstrijd, alleen geldig in de voorrondes, is 85 euro. Hotelprijzen zijn inmiddels verviervoudigd. De prijzen voor metro en bus zullen gedurende de Olympische Spelen worden verdubbeld.

Foto: The Lowry (cc)

Kreupeltaalkunde

Er is in de taalkunde, en in veel menswetenschappen, de laatste decennia betrekkelijk veel aandacht voor het feit dat mensen een lichaam hebben. Mensen verzetten zich tegen de gedachte dat ons denken zich in een platoonse abstracte wereld bevindt, ver weg van ons vlees en bloed. Toch heeft in ieder geval in wat ik allemaal gelezen heb, het idee van embodied cognition (denken in een lichaam) weinig interessante inzichten opgeleverd – het blijft vooral bij de stelling dat het naïef is om in navolging van Descartes lichaam en geest uit elkaar te trekken, zonder dat mensen zich vervolgens bekreunen om bewijzen voor de omgekeerde stelling.

Een hoofdstuk van de betreurde Amerikaanse taalkundige Jon Henner (1982-2023) in het onlangs verschenen boek Inclusion in linguistics (gratis raadpleegbaar) bespreekt de kwestie uit een interessant perspectief: wordt taal die uit lichamen komt die maatschappelijk op de een of andere manier als minderwaardig worden gezien in de taalwetenschap wel voldoende serieus genomen?

Henner had zelf te maken met twee ‘handicaps’: hij kon niet horen en hij was autistisch. Zowel gebarentaal als de taal van autisten werden al langer onderzocht, maar volgens Henner gebeurde dat nog altijd te zeer in termen van ‘achterstand’. Hij wilde dat we alle taal van iedereen (uit ieder lichaam) zouden zien als volwaardige taal. Hij stond een vorm van taalkunde voor die hij crip linguistics noemde. Crip is van oorsprong een scheldwoord voor gehandicapten (kreupele), dat inmiddels door sommigen als een geuzenterm wordt gebruikt. In een vorig jaar gepubliceerd ‘crip linguistics manifesto’ schreef Henner, samen met zijn collega Octavian Robinson:

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Who Wants To Live Forever?

Durfinvesteerder Bryan Johnson wil de eerste mens worden die de dood te slim af is. Daartoe stelt hij zijn lichaam beschikbaar als proefkonijn aan allerlei veelbelovende experimenten.

Maar het is hem niet enkel te doen om zijn eigen onsterfelijkheid. In de 25e eeuw zal de mensheid als geheel de dood hebben overwonnen, zo denkt hij. Het lijkt mij voer voor een dystopische roman, maar ‘ieder z’n smaak.

Foto: Henley Design Studio via Pexels.

Niet naïef denken als heersers, maar als debutanten

De bijbelse traditie heeft ons wijsgemaakt dat we in Gods evenbeeld geschapen zijn en dat we daardoor de kroon op de evolutie vormen. Volgens hoogleraar filosofie Jan Bransen moeten we anders leren denken: niet als heersers, maar als debutanten.

Ons brein is het meest ingewikkelde en wonderbaarlijke orgaan dat het leven op aarde heeft voortgebracht. Dit orgaan stelt ons in staat de werkelijkheid te doorgronden en wetenschappelijk te verklaren. Wat kunnen wij anders zijn dan de voltooiing van het leven op aarde, een begeesterd leven dat – aldus de Duitse filosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770 – 1831) – in de mens zijn zelfbegrip en zelfexpressie heeft bereikt.

Arrogant en agressief

Wat een zelfoverschatting. En wat onvoorstelbaar naïef voor een soort die pas net komt kijken, die niet meer is dan een prille debutant. Het zou van zelfkennis getuigen als wij erkennen dat we debutanten zijn op deze planeet die zich vertwijfeld zal afvragen waar ze ooit aan begonnen is. Waarom ze deze hufters überhaupt op aarde toegelaten heeft.

Alsof het menselijk bestaan slechts om onafhankelijkheid en invloed draait
Als arrogante, intimiderende en agressieve wezens hebben wij zonder enige gêne de planeet totaal in beslag genomen, zonder aandacht te hebben voor de aanspraak die andere levensvormen zouden kunnen maken op hun deel van de beschikbare ruimte. Alsof onze planeet, in de woorden van de Amerikaanse emeritus-hoogleraar taalkunde Noam Chomsky, niet meer is dan ‘een bodemloze hulpbron en een oneindige afvalbak’.
Foto: Tom Simpson (cc)

Van Teutems misplaatst techo-optimisme

OPINIE - Zonder gedragsverandering gaat technologie ons niet redden. Simon van Teutems techno-optimisme is misplaatst. Een gastbijdrage van Frans Kuijpers, eerder verschenen op zijn eigen weblog.

Na het lezen van een artikel van Simon van Teutem met als titel Degrowth: op papier een oplossing voor bijna alles, in praktijk een dwaalspoor, moest ik denken aan een van de grootste economen uit de geschiedenis, bekend van het meesterwerk The general Theory of Employment, Interest, and Money, John Maynard Keynes. In 1930 schreef Keynes een essay met als titel Economic possibilities for our Grandchildren waarin hij vooruitkeek naar de wereld van zijn kleinkinderen. Ik moest eraan denken omdat zowel van Teutem als Keynes in dezelfde val trappen. Van Teutem bekritiseert de degrowth beweging en pleit voor decouplinghet los koppelen van CO2-uitstoot en economische groei: “méér produceren, maar steeds mínder uitstoten,” als oplossing voor het klimaatprobleem.

Eerst de bijzondere kritiek op degrowth. “Degrowthers zijn ervan overtuigd dat de wereldwijde economische activiteit moet krimpen in plaats van groeien en dat we welzijn boven winst moeten plaatsen. Zodoende gebruiken we minder grondstoffen en energie. De beweging is dan ook pleitbezorger van ‘consuminderen’; het bewust begrenzen van onze consumptie als samenleving.”  Maar, zo betoogt Van Teutem: “wie er langer over nadenkt, ontdekt dat het in praktijk ingewikkelder is dan de beweging het doet lijken. Minder werken en minder kopen betekent immers ook: minder belastinginkomsten voor de overheid.” Dit gat dichten met hogere belastingen zal lastig worden want: “vind dan maar eens steun voor hogere belastingen: als je al minder betaald krijgt, wil je over dat lagere salaris niet ook nog eens meer belasting betalen.” Minder werken mag dan wel betekenen dat: “jij meer tijd hebt voor vrienden en mantelzorg, maar ook dat de overheid minder geld heeft voor verpleeghuizen, leraren, openbaar vervoer, sociale woningbouw, warmtepompen, zonnepanelen, isolatie, en ga zo maar door. Anders gezegd: luxe kost geld, maar een duurzame verzorgingsstaat ook.”  Stoppen met groeien betekent het opblazen van de economie zo betoogt Van Teutem. Logisch toch?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | Tender

Op Twitter (inmiddels X) las ik dat Coachella-publiek maar lauwwarmpjes reageerde op het optreden van Blur. Zelf vind ik dat wel meevallen, maar ik ben geen festivalbezoeker, dus zeker weten doe ik het niet.

Closing Time | Sorcerer (Streets of Fire)

Streets of Fire is een geflopte actiethriller uit 1984 over een zangeres die wordt ontvoerd door een geschifte leider van een motorbende (gespeeld door Willem Dafoe)

Bij een zangeres hoort natuurlijk muziek. Stevie Nicks (van Fleetwood Mac) schreef dit nummer, maar het werd gezongen door Marilyn Martin. Die zou een jaar later bekendheid verwerven door een duet met Phil Collins, ook weer voor de soundtrack van een film.

Volgende