Andere tijden

Terwijl in de media dezer dagen heftige debatten worden gevoerd over de vrijheid van meningsuiting van het Britse punkrapduo Bob Vylan las ik de biografie van Hugo Brandt Corstius  'Ik heb nog nooit gelogen' geschreven door Elsbeth Etty. Brandt Corstius (1935-2014) was een vlijmscherpe columnist die onder de pseudoniemen Stoker, Piet Grijs, Raoul Chapkis, Maaike Helder, Jan Eter en Battus (om er een paar te noemen) in de tweede helft van de vorige eeuw schreef in (o.a.) Vrij Nederland, De Volkskrant en de NRC. HBC, zoals hij vaak kortweg werd genoemd, nam in zijn columns geen blad voor de mond, provoceerde iedereen en schold op alle gezagsdragers, vooral die van christelijke huize. De 'protestantse piemel' Barend Biesheuvel moest in 1971 als kabinetsformateur met een krachtig 'godverdomme' begroet worden. Koningin Beatrix noemde hij eens een 'opgeblazen fietsband', prins Bernhard had volgens hem een spoor van venerische ziektes achtergelaten in Zuid-Amerika. Lubbers noemde hij een zwendelaar. Zijn minister van Financiën Ruding vergeleek hij met Eichmann. Dat laatste was voor collega Brinkman van Cultuur in 1984 aanleiding om hem de P.C. Hooftprijs 'voor zijn hele oeuvre' te weigeren. Brandt Corstius kreeg hem in 1987 alsnog toen de Nederlandse staat de P.C. Hooftprijs als officiële staatsprijs had losgelaten. Maar verder kwam Brandt Corstius overal mee weg (klaagde de Telegraaf). Er werd ondanks herhaalde aandrang geen strafvervolging tegen hem ingezet voor belediging of majesteitsschennis. De kranten waar hij voor schreef bleven zijn columns publiceren. HBC was een 'briljante pitbull', schreef de Letterenredacteur van Trouw Rob Schouten. En als zodanig was hij geliefd bij een links, intellectueel publiek. Het waren andere tijden. Racisme Een onderwerp waar Brandt Cortius genadeloos fel op reageerde was racisme. Hij kreeg het in de jaren zeventig daarover aan de stok met Willem Drees jr., de zoon van voormalig premier Drees, die met zijn van de PvdA afgescheiden DS '70 een rechtse koers insloeg. Drees jr. had niets met gastarbeiders en keerde zich ook tegen de komst van Surinaamse Nederlanders na de onafhankelijkheid van het land in 1975. Hij wilde in Nederland verblijvende Surimamers hun Nederlanderschap ontnemen en met een oprotpremie terug naar 'hun land' sturen. In de Tweede Kamer diende hij een motie in om gekleurde Nederlanders niet langer toe te laten tot het Europese deel van Nederland. 'Racisme' oordeelde Piet Grijs, en velen waren het met hem eens. De jonge Drees schreef in Vrij Nederland: 'allemaal leugens'. Daarop kwam weer een reactie van Piet Grijs die constateerde dat Drees jr. zijn beschuldiging van racisme niet had weerlegd. 'Volgens Grijs weersprak Drees hem op dat punt welbewust niet "omdat hij zijn kiezers best [wil] laten weten hoe hij denkt. Daarom hoort hij ook in het rijtje Hitler, Vorster, Wallace, Amin thuis. Niet omdat hij een racist is, maar omdat hij net als zij probeert het racisme te gebruiken voor zijn politieke carrière."' Brandt Corstius citeerde de toenmalige fractievoorzitter van de PvdA Ed van Thijn die in een interview met Bibeb had gezegd dat het door de DS '70 leider vertolkte racisme 'electoraal gemotiveerd' was. Dat 'electoraal gemotiveerde racisme' breekt links nog steeds op. In dat opzicht is er weinig veranderd. Het racisme zit diep in de cultuur van voormalige koloniale mogendheden, zoals Nederland. Misbruik blijkt nog altijd lucratief. En de PvdA heeft er tot op heden nog geen goed antwoord op gevonden.

Door: Foto: Roel Wijnants (cc)

Closing Time | Toen was geluk heel gewoon

, door

Nostalgie kan mooi zijn, zeker als men met een zekere heimwee afscheid neemt van een verleden dat niet meer terug komt. In 1972 was het leven ook gewoon objectief beter dan even na de oorlog, al zal de kinderbeleving de ontberingen grotendeels hebben toegedekt.

Nostalgie kan echter ook een populistisch wapen worden in handen van demagogen, een geromantiseerd fantasieverleden vrij van vreemdelingen en buitenlanders; doorgaans van mensen die die tijd zelf niet hebben meegemaakt.

Foto: Ahmad Ajmi on Unsplash

Wie gaat er over de Nijl?

, door

De Grote Ethiopische Renaissance Dam (GERD) is vorige week officieel geopend door president Abiy Ahmed Ali. De trots van het land gaat straks miljoenen huishoudens van stroom voorzien. Een deel van de opgewekte energie kan zelfs worden geëxporteerd. De bouw begon in 2011 en heeft meer dan 5 miljard dollar gekost, grotendeels opgebracht door Ethiopië zelf uit eigen middelen en via crowdsourcing, wat de trots van de president ongetwijfeld nog zal hebben verhoogd. De bouw van de dam heeft geleid tot spanningen tussen Ethiopië en de stroomafwaarts gelegen landen Egypte en Sudan. Op de achtergrond speelt een koloniale erfenis die de zeggenschap over de Nijl nog steeds beïnvloedt.

Egypte heeft zich fel verzet tegen de Ethiopische dam. Het land is voor de watervoorziening vrijwel volledig afhankelijk van het water van de Nijl. Dat komt in twee stromen: van de Blauwe Nijl uit Ethiopië, en daar ligt nu de nieuwe dam, en van de Witte Nijl uit zuidelijker gelegen landen. Onderhandelingen tussen Egypte en Ethiopië over aanpassingen van de GERD hebben niets opgeleverd. Egypte heeft er een nationale veiligheidskwestie van gemaakt en zelfs gedreigd met bombardementen (met steun van Trump). Vele pogingen om via onderhandelingen de spanningen te verminderen faalden.

Foto: Cyril Wermers (cc)

Het ‘fatsoenlijke’ woonprogramma van het CDA

, door

ANALYSE - van Jan Kok [*]

Analyse van de woonparagraaf in het conceptverkiezingsprogramma van het CDA voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober (1). Met hier en daar vergelijkingen met de woonprogramma’s in de conceptverkiezingsprogramma’s  van GroenLinks-PvdA en de VVD, de twee andere middelgrote partijen in de peilingen en mogelijke regeerpartners.

Bij het CDA is het weer helemaal ‘fatsoen’ wat de klok slaat. Ook als het over wonen gaat: ‘Veel starters verdienen ….. te weinig voor de hypotheek om een fatsoenlijk huis te kopen.’ Fatsoen wordt vaak omschreven als het voldoen aan de geldende normen en waarden. (Waarden en normen is inhoudelijk trouwens een betere volgorde.) Het is nu vooral een reactie op de politieke omgangsvormen ten tijde van het kabinet-Schoof. Het begrip doet ons terugdenken aan de tijden van Jan Peter Balkenende, die ook schermde met normen en waarden en met ‘fatsoen moet je doen’.  Hij reageerde hiermee voornamelijk op de gebeurtenissen rond de moord op Pim Fortuyn in 2002. (2)

Overheid meer invloed

In het woonprogramma van het CDA wordt meer afstand van de markt genomen dan in vroegere versies. ‘De overheid moet de regie terugpakken om keuzes te maken in schaarste.’ Er wordt gepleit voor een leegstandsheffing. Bij het verlenen van een bouwvergunning een bouwplicht binnen maximaal twee jaar. En het Rijk gaat steun verlenen met een grondfaciliteit of zelfs een Nationale Grondbank. Gemeenten moeten sociale grondprijzen kunnen rekenen. Met behulp van de planbatenheffing kunnen winsten vanwege gestegen waarden van grond gericht worden ingezet in gebiedsontwikkeling.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | …And Justice for Jason

, door

Metallica hoef ik jullie waarschijnlijk niets meer over te vertellen (maar als het geen bel doet rinkelen klink vooral hier of hier). Wat wellicht niet iedereen weet, is dat bij het het vierde album van de band, …And Justice for All, het volume van de basgitaar vrijwel volledig uit de mix is verwijderd. Op aandringen van bandleiders Ulrich en Hetfield, wil het verhaal, die de dood van voormalig bassist Cliff Burton niet hadden verwerkt en daarom de rol van de nieuwe bassist, Jason Newsted, zo minimaal mogelijk wilden houden. Voor meer over die controverse zie hier.

Foto: Carlos Hernandez on Pexels

Statiegeld als bijverdienste: herwonnen vrijheid en autonomie

, door

Wie kent ze niet, de mensen die zeulen met zakken vol flesjes en blikjes. Minder bekend is dat zij zich weer vrij en autonoom voelen. Ook sociaal werkers moeten daaraan wennen, zeggen antropoloog Mara Voss en persoonlijk begeleider Arnold Haverkort.

Lege bierkratten op kamers van bewoners, rondzwervende blikjes in de hal en buurtbewoners die aanbellen bij de zorginstelling met zakken statiegeld voor ‘die meneer met de baard.’ Sinds de invoering van statiegeld op plastic flesjes en blikjes zie ik (Arnold Haverkort) het allemaal, op de zorglocatie van het Leger des Heils waar ik werk. Veel bewoners hebben hun dagbestedingsproject recentelijk ingeruild voor het verzamelen van blikjes en flesjes.

Zoekend

Sinds een jaar zijn er grote veranderingen op de woongroep zien. Bewoners die eerder met moeite van hun kamer te krijgen waren, gaan nu vroeg op pad om statiegeld te verzamelen. ‘Ik zie veel positieve dingen. Ze hebben zelf een dagstructuur gecreëerd, bewegen meer en verdienen hun eigen geld.’

Velen verzamelen liever flesjes en blikjes dan naar de dagbesteding te gaan

Ik werk met bewoners met een triple diagnose: een licht verstandelijke beperking (LVB), psychiatrie en verslaving. Velen verzamelen liever flesjes en blikjes dan naar de dagbesteding te gaan. Voorheen gingen sommigen vooral naar de dagbesteding om iets te verdienen, niet altijd, omdat ze het leuk vonden. Nu hebben ze een keuze.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Elenore

, door

The Turtles was een bekende Californische pop-rockgroep uit de jaren ’60, wereldberoemd geworden met het nummer ‘Happy Together’.

Toen de platenmaatschappij de band lastigviel om een reprise van dat succesnummer, gaf zanger Howard Kaylan (eigenlijk Kaplan) hen een parodie met teksten die zo zoetsappig en onzinnig waren, dat hij nog steeds niet goed kan bevatten dat mensen het letterlijk nemen.

Waan van de dag

Verenigde Naties in overgrote meerderheid voor tweestatenoplossing

, door

General Assembly endorses New York Declaration on two-State solution between Israel and Palestine

De Verklaring van New York is het resultaat van een internationale conferentie die in juli werd gehouden op het VN-hoofdkwartier, georganiseerd door Frankrijk en Saoedi-Arabië, en die later deze maand wordt hervat. De Algemene Vergadering bestaat uit alle 193 VN-lidstaten en 142 landen stemden op 12 september j.l. voor een resolutie ter ondersteuning van het document. Dit houdt in dat er een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza moet komen, dat alle gijzelaars die daar worden vastgehouden moeten worden vrijgelaten en dat er een Palestijnse staat moet worden opgericht die zowel levensvatbaar als soeverein is.

Closing Time | So Far from the Clyde

, door

Dit lied bezingt de onttakeling van een schip op een Aziatische sloopwerf, ver van huis. Ver van de Clyde, een Schotse rivier die door Glasgow stroomt, en zo van groot belang is voor de scheepvaart.

Ja, het schrijven van een bijna literair versje kun je gerust aan Mark Knopfler overlaten.

Quote du Jour

QdJ: Protest and march against those motherfuckers

, door

Bob Vylan trad afgelopen zondag op in Paradiso, waar het volgende gezegd zou zijn:

“Fuck the fascists, fuck the Zionists. Find them,  go find them in the streets.”

Deze uitspraak werd breed uitgemeten in de media, en is op zich inderdaad problematisch. Maar volgens andere bronnen volgde daarop nog een uitspraak:

“We should be out there, find them and protest and march against those motherfuckers.”

We zoeken nog naar andere bronnen dan deze instagram-post, maar als dit waar is, is het een mooi staaltje van framing en selectief citeren.  Update: In een video geplaatst door het CIDI zelf blijkt inderdaad dat bovenstaande gezegd is. Maar ook dit wordt gezegd:

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende